Ufundowany w 1202 r. przez księcia Henryka Brodatego i jego małżonkę Jadwigę klasztoru i kościoła. W rok później biskup Cyprian wprowadził do klasztoru cysterki sprowadzone z Bambergu. Klasztor, którego budowę zakończono w 1218 r., stał się ważnym ośrodkiem życia religijnego, kulturalnego i gospodarczego, wywierając przemożny wpływ na rozwój Trzebnicy. Opactwo trzebnickie było pierwszym cysterskim klasztorem żeńskim na ziemiach polskich. Aż do kasaty zakonu w 1810 r. dzieje miasta i klasztoru były ściśle ze sobą związane.